Prawidłowe żucie pokarmu, dostarcza naturalnych bodźców do rozwoju narządu żucia. Dziecko nieprawidłowo żujące, ogranicza rozdrabnianie pokarmu do miażdżenia, niechętnie spożywa twarde pokarmy, np. marchew, skórki od chleba itp. Miażdżenie i rozdrabnianie pokarmu za pomocą języka i podniebienia twardego, to tzw. leniwe żucie, podczas którego zęby mleczne dziecka nie ulegają naturalnemu ścieraniu. Powoduje to nieprawidłowe klinowanie zębów oraz rozwój wady w postaci zgryzu krzyżowego, boczne go przemieszczenie żuchwy, czy tyłozgryzu. Długotrwałe zmiany czynnościowe, w wyniku nieprawidłowego żucia prowadzą do zmian organicznych w poszczególnych elementach układu ruchowego narządu żucia.
Bardzo często nieprawidłowe żucie prowadzi do utrwalenia się tzw. niemowlęcego połykania, które polega na wsuwaniu płasko leżącego języka między zęby w momencie przełykania. Język wykonuje jedynie ruchy poziome w jamie ustnej. Niemowlęce połykanie negatywnie wpływa na zgryz dziecka oraz na rozwój prawidłowej artykulacji.
Poniżej przestawiam ćwiczenia, które wzmocnią poszczególne narządy odpowiedzialne za prawidłowe żucie i połykanie.
Wzmocnienie mięśni wysuwających żuchwę:
• wciąganie i zagryzanie wargi górnej przy wychyleniu siekaczy górnych,
• wysuwanie żuchwy maksymalnie i utrzymywanie przez 3-5 sekund,
• dmuchanie na watkę lub wiatraczek trzymany nad głową,
• wywieranie ucisku koniuszkiem języka na wewnętrzną powierzchnię siekaczy dolnych.
Wzmocnienie mięśni cofających żuchwę:
• stawianie palcami oporu na bródce przy ruchu wysuwania żuchwy,
• nagryzanie zębami górnymi na wargę dolną,
• przytrzymywanie drewnianej szpatułki górnymi i dolnymi zębami,
• próby żucia twardych pokarmów (zaczynamy od tych bardziej miękkich, przechodząc stopniowo do najtwardszych),
• ćwiczenia dogryzania: dociskanie zębów górnych do dolnych,
• nagryzanie na szczoteczkę do zębów,
• przesuwanie żuchwy pod naciskiem opartej dłoni na stronę przeciwną.
Wzmocnienie mięśni żwaczy, reedukacja czynności połykania:
• klaskanie językiem,
• masaż podniebienia koniuszkiem języka,
• przytrzymywanie koniuszkiem języka na podniebieniu tabletki, gumki i przełykanie śliny,
• cofanie języka trzymanego przez osobę wspomagającą,
• wciąganie i zagryzanie wargi górnej zębami dolnymi,
• gwizdanie,
• dmuchanie w trąbkę, wiatraczek.